ඇමරිකානු බැසිල් උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ මිලට ගෙන ජාත්‍යන්තර නීති කඩලා…!

ශ්‍රී ලංකාවේ සිවිල් යුද්ධයේ උග්‍ර අවධියේදී උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ ලබාගෙන එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් උතුරු කොරියාවට එරෙහිව පනවා තිබු ජාත්‍යන්තර සම්බාධක කඩ කළ බව හිටපු ශ්‍රී ලංකා මුදල් අමාත්‍ය සහ එක්සත් ජනපද-ශ්‍රී ලංකා ද්විත්ව පුරවැසිභාවය හිමි බැසිල් රාජපක්ෂ විසින් විශ්මයජනක හෙළිදරව්වකින් පිළිගෙන තිබේ.

මෙම පිළිගැනීම ඓතිහාසික සටහනකට වඩා වැඩිය. එය එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්බාධක සහ එක්සත් ජනපද ෆෙඩරල් නීති යන දෙකම උල්ලංඝනය කිරීමකි. මෙම හෙළිදරව්වෙන් ඇති වූ බිඳවැටීම ගෝලීය විරෝධයක් අවුලුවා ඇති අතර වගවීම, ජාත්‍යන්තර නීතිය සහ එක්සත් ජනපද පුරවැසියෙකු විසින් සිදු කරන ලද බරපතල නීති උල්ලංඝනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපදයේ භූමිකාව පිළිබඳ බරපතල ප්‍රශ්න මතු කර ඇත.

බැසිල් රාජපක්ෂ: අපකීර්තියේ කේන්ද්‍රයේ මිනිසා…

ශ්‍රී ලංකාවේ රාජපක්ෂ පවුලේ ප්‍රබල සාමාජිකයෙකු වන බැසිල් රාජපක්ෂ, ශ්‍රී ලංකාවේ සිවිල් යුද්ධයේ ලේ වැකි අවසන් වසරවලදී රටේ මුදල් අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළේය. ඔහුගේ වැඩිමහල් සොහොයුරු මහින්ද රාජපක්ෂ එවකට ජනාධිපතිවරයා වූ අතර තවත් සහෝදරයෙකු වන ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආරක්ෂක ලේකම්වරයා ලෙස කටයුතු කළේය. ඔවුන් එක්ව දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි (එල්ටීටීඊ) ට එරෙහිව යුද අපරාධ සහ මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධ චෝදනාවලින් කූටප්‍රාප්තියට පත් වූ කුරිරු මිලිටරි ව්‍යාපාරයක මුලසුන දැරූහ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ දැඩි සම්බාධක යටතේ පවතින රටක් වන උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ ලබා ගැනීම බැසිල් දැන් පිළිගෙන ඇත. වඩාත් භයානක වන්නේ, එක්සත් ජනපද පුරවැසියෙකු ලෙස, ඔහුගේ ක්‍රියාවන් ජාත්‍යන්තර හදිසි ආර්ථික බලතල පනත (IEEPA) සහ සතුරා සමඟ වෙළඳාම් කිරීමේ පනත (TWEA) යන එක්සත් ජනපද නීති සෘජුවම උල්ලංඝනය කිරීමයි.

මෙම නීති මගින් එක්සත් ජනපද පුරවැසියන්ට උතුරු කොරියාව ඇතුළුව සම්බාධක පනවා ඇති රටවල් හා ගනුදෙනු කිරීම හා ඕනෑම වෙළඳ හෝ මූල්‍ය ගනුදෙනුවල යෙදීම තහනම් කරයි. මෙම නීති උල්ලංඝණය කිරීම සඳහා දැඩි දඩ මුදල් සහ දිගු සිර දඩුවම් ඇතුළු දැඩි දඬුවම් හිමිවේ.

එක්සත් ජනපද සම්බාධක අමු අමුවේ උල්ලංඝනය කිරීම…

බැසිල් රාජපක්ෂ ඇතුළු ශ්‍රී ලංකා නිලධාරීන් උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ මිලදී ගැනීමට යොමු වූයේ කොළඹ කළු කඩෙන් ලබාගත් ඇමෙරිකානු ඩොලර්වලින් බව ඉරිදා දිවයින පුවත්පත සමඟ පැවති සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී බැසිල් රාජපක්ෂ  හෙළිදරව් කළේය. මෙම පිළිගැනීම Pyongyang සමග අවි ගණුදෙනු පිලිබඳ චෝදනා නිරන්තරයෙන් ප්‍රතික්ෂේප කරන ලද ශ්‍රී ලංකා ආන්ඩුව විසින් වසර ගණනාවක නිල ප්‍රතික්ෂේප කිරීම් වලට සෘජුවම පටහැනිය.

උතුරු කොරියාව 2006 වසරේ සිට එක්සත් ජාතීන්ගේ අනුග්‍රහය ලත් සම්බාධක යටතේ පවතින රටක් වන අතර ඔවුන්හට පැහැදිළිවම ආයුධ සහ යුධ උපකරණ වෙළඳාම තහනම් කර ඇත. උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ ලබා ගැනීමෙන්, රාජපක්ෂ මෙම ජාත්‍යන්තර සම්බාධක කඩ කළා පමණක් නොව, න්‍යෂ්ටික අවි වැඩසටහන සහ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් කුප්‍රකට පාලන තන්ත්‍රයක් හුදකලා කිරීමේ ගෝලීය ප්‍රයත්නයන් ද හෑල්ලු කර තිබේ.

එක්සත් ජනපදයේ කාර්යභාරය: නිශ්ශබ්දතාවය හෝ වගවීම?

එක්සත් ජනපද පුරවැසියෙකු ලෙස, බැසිල් රාජපක්ෂගේ ක්‍රියාව පැහැදිලිවම ෆෙඩරල් නීතිය උල්ලංඝනය කිරීමකි. එක්සත් ජනපද ෆෙඩරල් දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය යටතේ, අවසර නොලත් ආයතන සමඟ වෙළඳාම් හෝ මූල්‍ය ගනුදෙනුවල යෙදෙන ඕනෑම ඇමරිකානු පුරවැසියෙකුට බරපතල වැරදි සඳහා විශාල දඩ මුදල් සහ ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවම් ඇතුළු අපරාධ චෝදනාවලට මුහුණ දිය හැකිය.

එහෙත්, මෙම පිළිගැනීම් තිබියදීත්, එක්සත් ජනපද බලධාරීන් රාජපක්ෂගේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව කිසිදු පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කර නැත. මෙම නිෂ්ක්‍රීයභාවය මානව හිමිකම් සංවිධාන සහ නීති විශාරදයින්ගේ විවේචනයට ලක්ව ඇති අතර, ඔවුන් තර්ක කරන්නේ බැසිල් රාජපක්ෂ නම් ඇමරිකානු පුරවැසියාට විරුද්ධව පියවර ගැනීමට අපොහොසත් වීම හරහා එක්සත් ජනපද සම්බාධකවල විශ්වසනීයත්වය සහ ජාත්‍යන්තර නීතිය ආරක්ෂා කිරීමට ඇති කැපවීම වලක්වන බවයි.

සම්බාධක බලාත්මක කිරීම අධීක්‍ෂණය කරන එක්සත් ජනපද අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව (DOJ) සහ විදේශ වත්කම් පාලන කාර්යාලය (OFAC) තවමත් විමර්ශනයක් සඳහා කරන ලද ඉල්ලීම්වලට ප්‍රතිචාර දක්වා නැත. මෙම නිශ්ශබ්දතාවය පිලිබඳ බොහෝ දෙනෙකු ප්‍රශ්න කර ඇත්තේ දේශපාලන සලකා බැලීම් නීතිමය බැඳීම් අභිබවා යනවාද යන්නයි.

කළු වෙළඳපොල සහ උතුරු කොරියානු සම්බන්ධතාවය…

රාජපක්ෂගේ පිළිගැනීම, නීතිවිරෝධී මූල්‍ය ගණුදෙණු වල පුලුල් අඳුරු ජාලයක් වෙත ආලෝකය විහිදුවයි. ඔහුගේ ප්‍රකාශයන්ට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ නිලධාරීන්, පාතාල ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සඳහා කේන්ද්‍රස්ථානයක් වන කොළඹ කාර්යබහුල පිටකොටුව දිස්ත්‍රික්කයේ කළු කඩයෙන් එක්සත් ජනපද ඩොලර් ලබාගෙන ඇති අතර මෙම මුදල්, ආයුධ මිල දී ගැනීමේ දී උතුරු කොරියානු බලධාරීන්ට ලබා දී තිබේ.

මෙම ගනුදෙනුවල පරිමාණය තවමත් අපැහැදිලි ය, නමුත් ප්‍රවීණයන් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ සිවිල් යුද්ධයේදී උතුරු කොරියාව සමඟ ශ්‍රී ලංකාවේ ආයුධ ගනුදෙනු ඩොලර් මිලියන සිය ගණනක් වටිනවා විය හැකි බවයි. 2009 සිට කාන්දු වූ එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලයේ කේබලයක් මෙම චෝදනා සනාථ කරන අතර, ශ්‍රී ලංකා නිලධාරීන් එකල ආයුධ ගනුදෙනු සඳහා Pyongyang සමඟ ක්‍රියාකාරී සාකච්ඡා කරමින් සිටි බව හෙළි කරයි.

මේ මුදල් ලැබුණේ කොහෙන්ද? රාජපක්ෂගේ සම්මුඛ සාකච්ඡාව කළු වෙළඳපොලේ මුදල් හුවමාරු කිරීම් සහ දූෂණයෙන් පවා ඉදිරියට යා හැකි අයථා මූලාශ්‍ර වෙත යොමු කරයි. මෙම හෙළිදරව්ව ගැටුම් පවත්වා ගැනීම සහ ජාත්‍යන්තර සම්බාධක මගහැරීම සඳහා නියාමනය නොකළ මූල්‍ය ජාලවල කාර්යභාරය ඉස්මතු කරයි.

එක්සත් ජනපද-ශ්‍රී ලංකා සබඳතා සඳහා ඇඟවුම්…

රාජපක්ෂගේ ක්‍රියාවන් එක්සත් ජනපද නීති උල්ලංඝනය කළා පමණක් නොව ශ්‍රී ලංකාවේ ආන්ඩුව ජාත්‍යන්තර සම්මුතීන් උල්ලංඝනය කිරීමක් දක්වා ගෙන යාමකි. අදාළ කාලපරිච්ඡේදය තුළදී, එක්සත් ජනපදය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම සංවර්ධන ආධාර සපයන්නන්ගෙන් එකක් වූ අතර, පශ්චාත් සුනාමි ප්‍රතිසංස්කරණ සහ මානුෂීය ප්‍රයත්නයන්ට සහාය වීම සඳහා ඩොලර් මිලියන ගණනක් ශ්‍රීලංකාවට ආධාර වශයෙන් ලබා දී තිබේ.

එක්සත් ජනපද පුරවැසියෙකු සංවර්ධන ආධාර සඳහා එක්සත් ජනපද බදු ගෙවන්නන්ගේ ඩොලර් ලබා ගනිමින් උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ මිලදී ගැනීම සඳහා නීති විරෝධී ලෙස උපයාගත් අරමුදල් භාවිතා කිරීම දැඩි ලෙස විශ්වාසය පාවාදීමකි.

මේ පිළිබඳව වගවීම මගහැරීම සඳහා රාජපක්ෂ පවුල තම දේශපාලන බලය සහ ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා කොතෙක් දුරට උපයෝගී කර ගත්තේද යන්න පිළිබඳ විවේචනාත්මක ප්‍රශ්න මතු කරයි.

වගවීම සඳහා කැඳවුම්: ඊළඟට පැමිණෙන්නේ කුමක්ද?

රාජපක්ෂගේ මෙම හෙළිදරව්ව පිළිබඳව මානව හිමිකම් සංවිධාන, නීති විශාරදයින් සහ ශ්‍රී ලංකාවේ දෙමළ ඩයස්පෝරාව, මූල්‍ය ගණුදෙණු සහ ෆෙඩරල් නීති උල්ලංඝන කිරීම් ඇතුළුව ඔහුගේ ක්‍රියාවන් පිළිබඳව පූර්ණ පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කරන ලෙස එක්සත් ජනපද බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා ඇත.

මෙහිදී පහත පියවර තීරණාත්මක වේ:

1. DOJ සහ OFAC විමර්ශනය: එක්සත් ජනපද අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ විදේශ වත්කම් පාලන කාර්යාලය රාජපක්ෂගේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කළ යුතුය. මෙයට මුල්‍ය ගණුදෙණු සොයා ගැනීම සහ එ.ජ. නීති උල්ලංඝණය වී ඇත්ද යන්න තීරණය කිරීම ඇතුළත් වේ.

2. එක්සත් ජාතීන්ගේ මැදිහත්වීම: එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ශ්‍රී ලංකාව විසින් සම්බාධක උල්ලංඝනය කිරීම් පිළිබඳ චෝදනා නැවත සලකා බැලිය යුතු අතර නීතිවිරෝධී ආයුධ ගනුදෙනුවලට සම්බන්ධ පුද්ගලයින්ට එරෙහිව දඬුවම් කිරීමේ ක්‍රියාමාර්ග සලකා බැලිය යුතුය.

3. කොන්ග්‍රස් අධීක්ෂණය: එක්සත් ජනපද කොන්ග්‍රසය මෙම නඩුව සම්බන්ධයෙන් ෆෙඩරල් ආයතනවලින් වගවීම සහ විනිවිදභාවය ඉල්ලා සිටිය යුතුය. සම්බාධක කඩ කරන එක්සත් ජනපද පුරවැසියන් ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ දෙන බව නීති සම්පාදකයින් සහතික කළ යුතුය.

4. ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වාධීන පරීක්ෂණය: දූෂණ, ආයුධ ගනුදෙනු සහ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් ඇතුළු සිවිල් යුද්ධයේදී රාජපක්ෂ පවුලේ මූල්‍ය ගනුදෙනු විමර්ශනය කිරීමට ශ්‍රී ලංකාව ස්වාධීන පරීක්ෂණයක් ස්ථාපිත කළ යුතුය.

දණ්ඩ මුක්තියේ ඉතිහාසය…

රාජපක්ෂ පවුලට දූෂණ හා වැරදි චෝදනා එල්ල වූ පළමු අවස්ථාව මෙය නොවේ. මහින්ද රාජපක්ෂගේ ජනාධිපති ධුර කාලය තුළ පවුල රජයේ ප්‍රධාන අංශ පාලනය කරමින් අතිවිශාල ධනයක් සහ දේශපාලන බලයක් රැස් කළේය. ප්‍රශ්නගත යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘතිවල සිට යුද අපරාධ චෝදනා දක්වා රාජපක්ෂලා විවිධ අපචාරවලට සම්බන්ධ වී ඇත.

කෙසේ වෙතත්, වගවීම නොපැහැදිලිව පවතී. ශ්‍රී ලංකාවේ අනුප්‍රාප්තික ආණ්ඩු දේශපාලන බලපෑම් සහ අස්ථාවර වීමේ භීතිය සඳහන් කරමින් ඔවුන් විසින් කරන ලද යැයි කියන අපරාධ සම්බන්ධයෙන් එම පවුලට නඩු පැවරීමට අපොහොසත් වී ඇත.

සම්බාධක සහ ගෝලීය ආරක්ෂාව

දේශපාලන බලය සහ මූල්‍ය ජාල බොහෝ විට නීතියට ඉහළින් ක්‍රියාත්මක වන ලෝකයක ජාත්‍යන්තර සම්බාධක ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අභියෝග බැසිල් රාජපක්ෂ සෝලිය අවධාරනය කරයි. රාජපක්ෂ වැනි පුද්ගලයන්ට ප්‍රතිවිපාකවලට බියෙන් තොරව සම්බාධක කඩ කළ බව විවෘතව පිළිගත හැකි වූ විට, එය සමාන ක්‍රියා ගැන සලකා බැලිය හැකි අනෙක් අයට අනතුරුදායක පණිවිඩයක් යවයි.

සම්බාධක ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ගෝලීය ප්‍රමුඛයෙකු ලෙස එක්සත් ජනපදය, එහි නීතිවල අඛණ්ඩතාව ආරක්ෂා කිරීමට සහ යුක්තිය සඳහා ඇති කැපවීම ප්‍රදර්ශනය කිරීමට තීරණාත්මක ලෙස ක්‍රියා කළ යුතුය. එසේ කිරීමට අපොහොසත් වීම සම්බාධක මගින් ආරක්ෂා කිරීමට අදහස් කරන මූලධර්මම යටපත් කිරීමේ අවදානමක් ඇත.

යුක්තිය සඳහා පරීක්ෂණයක්

උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ ලබා ගත් බව බැසිල් රාජපක්ෂ පිළිගැනීම පුද්ගලික අපවාදයකට වඩා වැඩි ය. එය නීතියේ ආධිපත්‍යය සඳහා ලිට්මස් පරීක්ෂණයකි. සම්බාධක කඩ කිරීම සහ ගෝලීය ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් වන පාලන තන්ත්‍රයක් සක්‍රීය කිරීම සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපදය තමන්ගේම පුරවැසියෙකුට වගකිව යුතුද?

ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන්, මෙම නඩුව මගින් ආණ්ඩුකරණයේ විනිවිදභාවය සහ වගවීමේ හදිසි අවශ්‍යතාවය ඉස්මතු කරයි. එක්සත් ජනපදය සඳහා, එය යුක්තිය සහ ජාත්‍යන්තර නීතියේ මූලධර්ම සඳහා වන සිය කැපවීම නැවත තහවුරු කිරීමට අවස්ථාවකි.

කතාව දිගහැරෙන විට, එක් දෙයක් පැහැදිලිය. ක්‍රීඩාව අවසන් වී නැත. අක්‍රිය වීමේ ප්‍රතිවිපාක උල්ලංඝනය කිරීම් තරම්ම හානිකර විය හැකිය.

-LeN ආරක්ෂක විශ්ලේෂක විසිනි -Lankaenews

(පරිවර්තනය සංජය දසනායක)